Desde a Asemblea de Investigadoras de Compostela (AIC) queremos manifestar o noso rexeitamento frontal á decisión da Secretaría Xeral de Universidades de impedir que a USC oferte o Mestrado en Matemáticas no curso 2025–2026.

Este mestrado é unha peza clave para a continuidade da investigación matemática en Galicia. É o único da súa especialidade no país, e leva máis dunha década sustentando liñas de investigación recoñecidas internacionalmente, formando investigadoras que hoxe contribúen á ciencia desde centros de prestixio en todo o mundo.

A súa supresión, sen informe técnico transparente nin criterios obxectivos coñecidos, é un ataque directo á investigación fundamental, á formación das investigadoras e á estructura básica do sistema científico galego.

Desde a AIC:

Esiximos á USC, e en particular á Vicerreitoría de Titulacións, que defenda publicamente o mestrado. Non se pode aceptar con silencio unha medida que erosiona as bases da investigación na nosa universidade.

As investigadoras galegas necesitamos mestrados sólidos, públicos e de calidade. O de Matemáticas da USC é un exemplo claro diso.

Non podemos permitir que o desmantelen.

Desde a AIC queremos compartir a nosa posición ante a complicidade da USC co estado de Israel.

En numerosas ocasións, a AIC ten manifestado o seu posicionamento contrario a calquera trato da USC co estado de Israel, sumándonos ás convocatorias, mobilizacións e movementos en favor do pobo palestino e contra o xenocidio que está a sufrir. Defendemos a necesidade dunha universidade comprometida coa xustiza e os dereitos humanos, polo que estivemos traballando para promover a colaboración entre a USC e a UNRWA, así como para que a USC convidase a Husni Abdel Wahed, embaixador do Estado palestino en España, como xa se fixo noutras universidades. Estas son algunhas das poucas formas coas que, desde a universidade, podemos apoiar o pobo palestino, que está a sufrir un xenocidio. Lamentablemente, estas iniciativas non contaron coa acollida esperada por parte do equipo de goberno da USC e tiveron un resultado pouco frutífero.

Ademais, cómpre lembrar que, en maio de 2024, a CRUE, da que forma parte a USC, asinou o seguinte compromiso nunha declaración institucional fronte o xenocidio en Gaza:

“Revisar y, en su caso, suspender los acuerdos de colaboración con universidades y centros de investigación israelíes que no hayan expresado un firme compromiso con la paz y el cumplimiento del derecho internacional humanitario.”

Con todo, hoxe, 28 de maio, soubemos a través da prensa que a USC, xunto con outras universidades do Estado, continúa asinando convenios e colaborando con institucións israelís, como recolle o artigo das compañeiras de El Salto (Las universidades españolas han firmado veinte proyectos con Israel desde septiembre de 2024). Entre os proxectos asinados figura o Glucose variability patterns for precision nutrition in diabetes no que participa a USC e o Weizmann Institute of Science israelí. Esta institución non só non condeou o xenocidio senón que mantén programas específicos de estudo para os membros das forzas de defensa xenocidas de Israel, como denuncia o movemento BDS.

Ademais, o último informe da Red Universitaria por Palestina inclúe outros dous proxectos nos que a USC participa xunto con variasinstitucións israelís [1] [2], todos asinados con posterioridade ós compromisos de non colaboración tanto da CRUE citado anteriormente como os defendidos polo equipo de goberno fronte a comunidade universitaria e o Claustro:

“[A USC] Comprométese a non asinar novos convenios de colaboración, nin a manter ningún tipo de relación científica ou académica con universidades e institucións israelís, proxectos internacionais, grupos de investigación, investigadores e docentes que non asuman explicitamente os compromisos que figuran nesta declaración.”

Desde a AIC, queremos expresar o noso máis rotundo rexeitamento a estas colaboracións. Instamos ao equipo de goberno da USC a que manifeste un compromiso firme cos dereitos humanos e, en consecuencia, non continúe asinando convenios e mantendo relacións con institucións dun Estado que perpetra un xenocidio contra o pobo palestino.

Nós continuaremos alzando a voz, berrando alto e claro: Desde o río ata o mar, Palestina vencerá.

Na Asemblea de Investigadoras de Compostela defendemos unha investigación ao servizo do ben común, da xustiza social e da paz. Por iso, opoñémonos á participación da universidade en proxectos con fins militares ou vinculados á industria da defensa, así como á súa promoción desde os órganos institucionais.

Neste sentido, rexeitamos a difusión e fomento de convocatorias coma a que foi enviada ao persoal investigador da USC o pasado 23 de abril, pola Vicerreitoría de Política Científica.

Esta convocatoria do Ministerio de Defensa tiña como finalidade explícita “impulsar a realización de actividades de fomento e difusión da cultura da defensa”, promovendo unha visión da defensa como garante da seguridade e do benestar nacional, e propoñendo que a sociedade “coñeza, valore e se identifique coas Forzas Armadas” e co seu “esforzo solidario”.

Na AIC temos outra visión do interese xeral. Mentres que o goberno do Estado prevé o aumento do gasto militar até o 3% do PIB, o investimento en I+D a nivel estatal foi do 1,49% no 2023 (do cal o investimento público foi apenas un 0,65%), sendo o obxectivo para 2027 do 2,12%, que mesmo así segue por debaixo do militar. É preocupante ver como o financiamento público se orienta cara a fins militares.

Ademais, a USC recolle nos seus Estatutos que a universidade potenciará unha educación “baseada nos principios democráticos, a defensa da paz e dos dereitos humanos” (art. 4.1.a), así como que “non colaborará no desenvolvemento de proxectos con fins armamentísticos ou bélicos” (art. 4.9).

Con este espírito, a AIC impulsou unha proposta que foi aprobada polo Claustro da USC o pasado 15 de maio, co seguinte contido:

1. O Claustro da USC manifesta o seu rexeitamento á participación da universidade en proxectos de investigación con fins militares ou vinculados á industria armamentística, independentemente da súa orixe (europea, estatal ou doutros organismos).
2. Instamos aos órganos de goberno da USC a establecer mecanismos que garantan a orientación ética, civil e socialmente responsable da actividade investigadora da universidade, con criterios de transparencia e coherencia cos seus principios estatutarios.
3. Instamos aos órganos de goberno da USC a non difundir convocatorias con fins militares ou armamentísticos.

Porén, só catro días despois da aprobación deste acordo, o 19 de maio, foi de novo difundido institucionalmente o programa de financiamento Horizon Europe Work Programme 2025 – Cluster 3: Civil Security for Society. A pesar de que se presenta como un programa de seguridade civil, inclúe epígrafes que requiren da participación de corpos policiais e outras axencias de seguridade, promoven tecnoloxías de uso dual (civil e militar), establecen sinerxías explícitas co European Defence Fund (un fondo especificamente militar) e contempla proxectos clasificados como “security-sensitive topics”, vinculados a intereses estratéxicos ou militares.

Consideramos que esta nova difusión contravén o acordo adoptado polo Claustro e instamos aos órganos de goberno da USC a que garantan o seu cumprimento efectivo.

Desde a AIC queremos máis financiamento para a investigación, a formación e a cultura, e menos para o belicismo, o militarismo e a desmemoria.

Onte, 4 de decembro, tivo lugar unha nova reunión ordinaria do Claustro da USC na Facultade de Dereito. A través desta entrada queremos informar dos avances acadados gracias ao traballo e á loita de todas as que formamos parte da Asemblea. En primeiro lugar, foron aprobadas—directamente, ou a través de acordos—as seguintes emendas para as Liñas Xerais do Orzamento da USC en 2024:

• Sobre o aloxamento para a Comunidade Universitaria. A Universidade está desenvolvendo un protocolo para habilitar residencias privadas, que deben cumplir cunhas condicións mínimas para poder ser consideradas como tal. Neste claustro, logrouse incluir que a entidade privada debe ofertar un mínimo dun 25% das prazas cunhas condicións e custos exactamente iguais aos do Servizo Universitario de Residencias da USC. 
  
• Sobre os prezos nas cafeterías universitarias. Por acordo da AIC e o Consello de Estudantado coa Xerencia, o Claustro acordou aumentar o sistema de prezos diferenciado para estudantado, PDI/PTXAS e persoas alleas á Universidade, tamén para pratos únicos e menús de almorzo. O ano pasado conseguimos implementar este sistema para o menú completo, e este ano ampliamos a reducción aos prezos dos menús de almorzo e xantar dun prato para as e os membros da comunidade universitaria. Ademais, tamén incluimos que se debe garantir a calidade alimentaria nas mesmas e incluir menús veganos, vexetarianos e aptos para persoas con intolerancias.
  
• Sobre as convocatorias de contratos predoutorais e de iniciación propios da USC. A Universidade manterá a convocatoria de contratos predoutorais convocando un mínimo de 8. Así mesmo, tamén se convocarán contratos de iniciación á investigación. 
  
• Igualar as condicións da formación para o PDI en relación ao PTXAS. O PTXAS dispón de formación gratuita no Centro de Linguas Modernas da Universidade (CLM) e da Escola Galega de Adminsitración Pública (EGAP). No claustro de onte conseguimos que o PDI poda acceder a esta formación de forma gratuita, en igualdade de condicións co PTXAS. 
  
• Sobre a continuidade da AIC e outras asociacións. Na actualidade só existe un rexistro de asociacións de estudantes na USC. Conseguimos o compromiso de crear un rexistro para todo tipo de asociacións universitarias, garantindo ademais o financiamento das asociacións que contribúan á dinamización da universidade.

• Sobre a situación en Palestina e no Líbano. Na actualidade a USC oferta axudas para estudantado de Ucraína e Palestina. Conseguimos incluir unha cota específica para estudantes do Líbano, ademais do compromiso de explorar ca UNRWA colaboracións adicionais. 
  
• Salario das investigadoras predoutorais. Conseguimos que a USC se comprometa a adoptar a mesma estratexia de planificación salarial para as investigadoras predoutorais con contrato que o Ministerio está realizando coas súas convocatorias. É dicir, os contratos predoutorais do 2024 recibirán en 3º ano de contrato unha retribución igual á de 4º ano. En 2025, as novas contratacións predoutorais recibirán tanto en 2º como en 3º ano de contrato un salario igual ao de 4º ano. Finalmente, en 2026 as persoas que asinen un contrato predoutoral recibirán un salario igual ao de 4º ano durante toda a duración do contrato.
  
• Por último, racionalización de recursos e creación dun rexistro de material informático dispoñible. A USC comprométese a mellorar a xestión do equipamento informático, maximizando o seu ciclo de vida. Básicamente crearase un rexistro de material informático dispoñible para que equipos que funcionan poidan ser utilizados noutros centros e facultades, mellorando o acceso sobre todo ao persoal máis precario, como as investigadoras predoutorais sen contrato.  crear un rexistro de material informático.

En segundo lugar, baixo o impulso da AIC, foi aprobado o cese de actividade da Universidade en X (Anterior Twitter).

Debemos ser conscientes de que os logros acadados non son froito do acordo puntual nos órganos de goberno da Universidade: Detrás de cada emenda e proposta que se aproba, está o traballo diario de todas as persoas que facemos parte da Asemblea. Cantas máis nos animemos a axudar, maiores éxitos lograremos no futuro.

Seguimos!

🚨 Xa está aquí a III Edición das Xornadas de Cultura Laboral en Investigación! 🚨

Garda as datas: 16 e 17 de outubro, porque temos unha cita cos dereitos na investigación. Esta edición vén cargada de novas actividades e contará coa visita especial da directora de ANECA!

Esperamos vervos a todas alí!