Xavier Ferreira apoia o programa electoral do BNG onde se recollen medidas para garantir dereitos laborais que as investigadoras lle levamos 2 anos esixindo á USC

O profesor da USC, e tamén Xerente, Xavier Ferreira asina un manifesto pedindo o voto para o BNG onde se fala, entre outras cousas, de “transparencia e xestión democrática e transformadora que hoxe falta”.

Alén diso, que significa que Xavier Ferreira apoie ó BNG nestas eleccións de xullo de 2020? No programa electoral deste partido político podemos atopar varias propostas a favor dos dereitos laborais de todo o persoal investigador.

Que pena que o señor Ferreira non sexa o Xerente da USC e non teña as competencias en dereitos laborais das súas investigadoras…

Neste fío de Twitter repasamos as súas incongruencias.

As políticas en investigación da Xunta imposibilitan o
desenvolvemento de Galicia e condénana ao atraso económico

“En Galicia estase a maltratar e destruír o tecido investigador existente”, afirman desde a Asemblea de Investigadoras de Compostela. Aseguran que as políticas da Xunta de Galicia na última década están a condenar a Galicia ao atraso económico. “A Crise de 2007 podería ter sido unha oportunidade para mudar o modelo produtivo de Galicia, para investir en investigación, mais tornou nun maior atraso científico e investigador que repercutirá na calidade de vida da sociedade galega”, engaden. Segundo o INE, o investimento en investigación en Galicia sufriu unha importante baixada na última década, situándose por debaixo do 1% do PIB.

“O investimento en investigación xera riqueza e melloras sociais, en tanto que supón unha fonte inesgotable de avances tecnolóxicos, médicos ou enerxéticos, pero tamén un piar indispensable para convivirmos de maneira máis xusta, igualitaria, crítica e sostible. O desdén da Xunta de Galicia na última década produciu todo o contrario a un modelo produtivo e de convivencia modernos”, apuntan desde o colectivo. Segundo datos de Eurostat, o sistema produtivo de Galicia especialízase esencialmente ao redor de actividades de contido tecnolóxico medio-baixo e pouco intensivas no emprego do coñecemento. “Este modelo leva ao noso país á máis absoluta precariedade laboral e vital, afectando a toda a poboación, pois ofrece ás grandes empresas un modelo baseado en salarios baixos e barra libre na explotación dos recursos naturais. Isto afecta con especial virulencia ás persoas novas e ás mulleres.” Desde o colectivo reflexionan sobre a necesidade de “mudar o sistema cara un modelo baseado no coñecemento, e non só na construción, turismo ou hostalaría, e apostar tamén pola creación de empregos de calidade, capaces de xerar retorno de cartos de maneira máis duradeira e sostible”.

A AIC tamén denuncia que “desde o goberno galego non se avanzou nada por corrixir a fenda de xénero na investigación en Galicia”. A porcentaxe de mulleres no colectivo investigador en Galicia diminuíu progresivamente na última década, sendo mulleres menos de 4 de cada 10 persoas investigadoras. As mulleres investigadoras “sofren un intricado sistema de opresións” desde o inicio das súas carreiras, que se vai intensificando e complicando a medida que avanzan na súa vida profesional. “As medidas e políticas eficaces en materia de igualdade, xénero e conciliación son inexistentes, ao contrario do que ditan as disposicións estatais e europeas”, lamentan. Un exemplo desta realidade, tal e como denunciou Investigal – Rede Galega pola Investigación, é a discriminación que sofren as investigadoras galegas nas convocatorias de I+D+i que dependen da Xunta de Galicia, onde non se contemplan presupostos de interrupción por embarazo, FIV ou adopción, nin se adecúan as avaliacións científicas subseguintes a este tipo de situacións [1]. “Este sistema de opresións dá lugar tamén a que conforme avanzamos na carreira investigadora a porcentaxe de mulleres sexa menor. Por exemplo, na USC, máis do 60% do alumnado son mulleres, pero o número de mulleres titulares é inferior ao 50% e o de catedráticas non chega ao 25%”, engaden.

“A destrución do tecido investigador supuxo a emigración forzosa de mozas e mozos do noso país. Isto non só implica que estas persoas se vexan obrigadas a deixar os seus fogares, senón tamén a perda do investimento que como sociedade facemos pola formación da xente nova.” Datos do INE confirman que a pasividade na xestión de recursos humanos e fondos destinados a I+D+i por parte da Xunta é unha resposta contraria á adoptada por países da nosa contorna, como Portugal ou Francia, que incrementaron o número de persoal investigador contratado como mecanismo para saír da crise.

Ao desleixo dos poderes públicos súmaselle a realidade do persoal investigador, que “traballa nunha situación de absoluta precariedade”. Por exemplo, na Universidade de Vigo, no curso 2018-2019 oito de cada dez investigadoras predoutorais traballaron sen ningún tipo de remuneración económica nin contrato laboral para levar a cabo as labores de investigación. Unha das persoas do colectivo afirma que “para optar aos contratos financiados pola Xunta de Galicia, estamos obrigadas a traballar un ano enteiro sen ter ningún salario nin contrato”.

[1] Tal e como denunciou recentemente InvestiGal: https://investi.gal/2020/05/investigal-apoia-as-investigadoras-posdoutorais-que-reclaman-ante-a-xunta-o-seu-dereito-a-non-ser-penalizadas-pola-sua-maternidade/

En menos de 2 anos as tres universidades deberán implementar un modelo de docencia telemático

Dende a Asemblea de Investigadoras de Compostela (AIC) queremos manifestar o noso absoluto repudio ao borrador presentado pola Xunta de Galicia para a implantación dun modelo de docencia mixta (presencial-telemática) de carácter opcional no curso 2020-2021 e obrigatorio no curso 2021-2022. O devandito borrador está dispoñible neste enderezo web.

De xeito conciso, mais contundente e explícito: a proposta da Xunta constitúe un ataque sen precedentes ao Sistema Universitario Galego. Un despropósito que, ademais de poñer en risco a calidade das titulacións do Sistema Universitario Galego (SUG) e os principios básicos de igualdade, constitúe un insulto ao esforzo extraordinario acometido polo profesorado e o estudantado durante este curso académico.

Do que foi excepción, a Xunta de Galicia quere facer unha regra xeral, asumindo como normalidade o que, dende logo, dista moito de selo. Sorprende que, dentro da gran cantidade de páxinas do borrador, exista unha única mención sucinta ao tremendo investimento que suporía migrar un sistema eminentemente presencial a mixto nun período dun ano. Esta mención faise sen achegar nin unha mínima estimación do custo económico que implicaría poder enfrontar o cambio de modalidade con garantías para profesorado e alumnado, e que requiriría da mellora e garantía do acceso á rede, da compra de material informático, de bolsas que asegurasen o acceso á formación en condicións de igualdade… Sorprende tamén a ausencia de mención a todas as problemáticas coas que este curso foi levado a cabo: manifesta e xustificada oposición de colectivos estudantís, coñecidas dificultades de medios informáticos de docentes e alumnado… Se este curso — que distou moito de ser ideal — foi para adiante debeuse, sen dúbida, ao esforzo de todas as persoas implicadas.

En datos concretos, a Xunta obvia que un de cada tres fogares de Galicia non dispón dunha conexión de Internet de banda ancha [1]. É dicir, o goberno galego pretende que a segunda comunidade autónoma con peor acceso de banda ancha sexa a primeira en introducir un modelo semipresencial no que o acceso á rede é indispensable para seguir a docencia. Isto suporía engadir unha dificultade máis á xa precaria situación, no que a medios materiais se refire, da meirande parte do estudantado galego, mesmo excluíndo a certos sectores da comunidade universitaria. Cómpre así mesmo cuestionar a necesidade deste cambio de modalidade, máis aínda cando constituiría unha total imposición que vai en detrimento da autonomía universitaria. A potestade para establecer e cambiar os mecanismos docentes debe, en todo caso, recaer nas universidades, e non nos axentes gubernamentais externos. Finalmente, consideramos que unha transformación de tal calado sería imposible de executar nos tempos marcados. O documento non deixa de ser un resumo de ideas pouco elaboradas e de dubidosa calidade, mais cun calendario que xa está correndo.

Correspóndelle ás institucións ser quen de asegurar un ensino de calidade que sexa accesible para toda a cidadanía e que cumpra, agora máis que nunca, con todas as garantías sanitarias. Porén, a proposta da Xunta supón un ataque sen precedentes ao principio de equidade educativa, pois profundaría nas desigualdades económicas e tecnolóxicas xa existentes e aumentaría a fenda social que percorre a nosa sociedade.

Isto constitúe un novo agravio ao sistema público de ensino universitario galego, que se suma ás iniciativas recentes de creación da primeira universidade privada na comunidade. O propio borrador da Xunta indica que será a Fundación Empresa-Universidad Gallega (FEUGA, fundación privada na que ademais das universidades están empresas como BBVA, Endesa, Naturgy ou Afundación de ABANCA) a coordinadora do proceso cun servizo dunha consultoría externa. Dende a AIC entendemos isto como outro ataque ao modelo público de universidade e á súa autonomía, máis aínda cando as universidades galegas están a negociar coa Xunta o novo Plan de Financiamento do SUG.

Dende a Asemblea de Investigadoras de Compostela cremos fundamental que ante a reforma abusiva, inxusta e irreflexiva formulada pola Xunta de Galicia, os distintos colectivos que defendemos un modelo público de universidade respondamos de maneira unitaria e contundente para defendermos a calidade e humanidade da docencia levada a cabo nos centros universitarios públicos de Galicia.  

Por todo isto, esiximos a retirada do borrador de desmantelamento das universidades públicas galegas presentado pola Xunta, e instamos ás universidades galegas, así coma aos axentes políticos, sindicais e sociais, a que sumen a súa voz á nosa e manifesten o seu rexeitamento explícito a esta iniciativa.

[1] Encuesta de Hábitos y Prácticas Culturales 2018-2019, Ministerio de Educación y Formación Profesional / Ministerio de Cultura y Deporte – Gobierno de España.

Hai unhas semanas comentabámosvos que, por varias problemáticas orixinadas polo confinamento da COVID-19, dende a AIC decidimos presentar dúas solicitudes por rexistro, unha á Xunta de Galicia, e outra ós Ministerios de Universidades, e Ciencia e Innovación, demandando solucións non discriminatorias a estas situacións.

Queriamos compartir con vós estas solicitudes para que, se alguén quere coñecer máis do que demandamos, poida coñecer os detalles deses documentos.