📣 Chegan as IV Xornadas de Cultura Laboral en Investigación (J-CLI 2025) baixo o lema “Ciencia con dereitos: resistencia fronte á barbarie”

🗓 22 e 23 de outubro
📍 Edificio CEA – USC

Durante dous días falaremos de dereitos laborais, igualdade, confianza e solidariedade na investigación. Contaremos con voces como:
💬 Cristina López Villar (Vicerreitora de Igualdade – UDC)
💬 Diego Mojón (AIC, USC)
💬 Lorena Gamito (UNRWA España)
💬 Zulema Varela
💬 Álvaro Ordóñez
💬 María Estrella Sánchez
🗣World café
🤯 Divulgadora sorpresa

Toda a información en: https://www.j-cli.com

💻 A inscrición é gratuíta: https://tinyurl.com/xornadasJCLI
📅 Se es doutoranda da USC, inscríbete na Secretaría Virtual (ata o 20 de outubro).

Organizan: Asemblea de Investigadoras de Compostela, Marea Roja e InvestiGal
Co apoio da EDIUS e a Vicerreitoría de Estudantes e Cultura.

O día 2 de xullo de 2025 tivo lugar unha asemblea extraordinaria da AIC para tratar os últimos acontecementos relacionados coa decisión da Xunta de Galicia de suprimir o Mestrado en Matemáticas da USC. Nesta asemblea acordouse por unanimidade emitir a declaración que se describe nos seguintes parágrafos. 

Desde a Asemblea de Investigadoras de Compostela (AIC) queremos denunciar publicamente, con firmeza, a xestión autoritaria, opaca e lesiva que a Secretaría Xeral de Universidades (SXU) da Xunta de Galicia, baixo a responsabilidade de José Alberto Díez de Castro, está a impoñer no Sistema Universitario de Galicia (SUG). A recente decisión de suprimir o Máster en Matemáticas da USC —unha titulación de excelencia recoñecida e clave para o futuro da investigación en Galicia— foi adoptada sen base técnica ningunha, contradicindo abertamente os informes da ACSUG, o organismo que, segundo o propio Conselleiro, debe emitir as valoracións académicas. Este movemento non é só unha agresión directa contra a universidade pública, senón tamén un desprezo frontal polo coñecemento experto, o rigor institucional e a autonomía universitaria.

Pero este caso non é un feito illado. Ao contrario, representa só a punta do iceberg dunha política sostida de desmantelamento, desvalorización e control da educación superior pública. Entre outras actuacións recentes que denunciamos, queremos destacar a planificación deficiente das axudas predoutorais e posdoutorais, que obriga a moitas investigadoras a traballar con salarios precarios, ou incluso a traballar sen cobrar, como é o caso de moitas investigadoras predoutorais. Unha situación inxustificable que penaliza o avance na carreira investigadora e contribúe á fuga de talento.

Este modelo de xestión non só é ineficaz e desfasado, senón que fai retroceder décadas no avance dun sistema universitario público, igualitario e de calidade. A confianza da comunidade académica e investigadora na SXU está rota e os danos institucionais, laborais e humanos son xa moi fondos.

Por todo isto, exiximos a dimisión inmediata de José Alberto Díez de Castro. A súa permanencia á fronte da secretaría xeral é incompatible cun futuro digno para o SUG e representa un obstáculo insalvable para calquera intento serio de reconstruír a confianza e garantir o respecto pola universidade pública e polo seu persoal investigador.

Finalmente, anunciamos que a AIC levará este posicionamento á convocatoria extraordinaria do Consello de Goberno da USC a través da súa representación nese órgano. 

A universidade é pública, non dunha estrutura autoritaria sen control nin escoita. Xa abonda.

Desde a Asemblea de Investigadoras de Compostela (AIC) queremos manifestar o noso rexeitamento frontal á decisión da Secretaría Xeral de Universidades de impedir que a USC oferte o Mestrado en Matemáticas no curso 2025–2026.

Este mestrado é unha peza clave para a continuidade da investigación matemática en Galicia. É o único da súa especialidade no país, e leva máis dunha década sustentando liñas de investigación recoñecidas internacionalmente, formando investigadoras que hoxe contribúen á ciencia desde centros de prestixio en todo o mundo.

A súa supresión, sen informe técnico transparente nin criterios obxectivos coñecidos, é un ataque directo á investigación fundamental, á formación das investigadoras e á estructura básica do sistema científico galego.

Desde a AIC:

Esiximos á USC, e en particular á Vicerreitoría de Titulacións, que defenda publicamente o mestrado. Non se pode aceptar con silencio unha medida que erosiona as bases da investigación na nosa universidade.

As investigadoras galegas necesitamos mestrados sólidos, públicos e de calidade. O de Matemáticas da USC é un exemplo claro diso.

Non podemos permitir que o desmantelen.

Desde a AIC queremos compartir a nosa posición ante a complicidade da USC co estado de Israel.

En numerosas ocasións, a AIC ten manifestado o seu posicionamento contrario a calquera trato da USC co estado de Israel, sumándonos ás convocatorias, mobilizacións e movementos en favor do pobo palestino e contra o xenocidio que está a sufrir. Defendemos a necesidade dunha universidade comprometida coa xustiza e os dereitos humanos, polo que estivemos traballando para promover a colaboración entre a USC e a UNRWA, así como para que a USC convidase a Husni Abdel Wahed, embaixador do Estado palestino en España, como xa se fixo noutras universidades. Estas son algunhas das poucas formas coas que, desde a universidade, podemos apoiar o pobo palestino, que está a sufrir un xenocidio. Lamentablemente, estas iniciativas non contaron coa acollida esperada por parte do equipo de goberno da USC e tiveron un resultado pouco frutífero.

Ademais, cómpre lembrar que, en maio de 2024, a CRUE, da que forma parte a USC, asinou o seguinte compromiso nunha declaración institucional fronte o xenocidio en Gaza:

“Revisar y, en su caso, suspender los acuerdos de colaboración con universidades y centros de investigación israelíes que no hayan expresado un firme compromiso con la paz y el cumplimiento del derecho internacional humanitario.”

Con todo, hoxe, 28 de maio, soubemos a través da prensa que a USC, xunto con outras universidades do Estado, continúa asinando convenios e colaborando con institucións israelís, como recolle o artigo das compañeiras de El Salto (Las universidades españolas han firmado veinte proyectos con Israel desde septiembre de 2024). Entre os proxectos asinados figura o Glucose variability patterns for precision nutrition in diabetes no que participa a USC e o Weizmann Institute of Science israelí. Esta institución non só non condeou o xenocidio senón que mantén programas específicos de estudo para os membros das forzas de defensa xenocidas de Israel, como denuncia o movemento BDS.

Ademais, o último informe da Red Universitaria por Palestina inclúe outros dous proxectos nos que a USC participa xunto con variasinstitucións israelís [1] [2], todos asinados con posterioridade ós compromisos de non colaboración tanto da CRUE citado anteriormente como os defendidos polo equipo de goberno fronte a comunidade universitaria e o Claustro:

“[A USC] Comprométese a non asinar novos convenios de colaboración, nin a manter ningún tipo de relación científica ou académica con universidades e institucións israelís, proxectos internacionais, grupos de investigación, investigadores e docentes que non asuman explicitamente os compromisos que figuran nesta declaración.”

Desde a AIC, queremos expresar o noso máis rotundo rexeitamento a estas colaboracións. Instamos ao equipo de goberno da USC a que manifeste un compromiso firme cos dereitos humanos e, en consecuencia, non continúe asinando convenios e mantendo relacións con institucións dun Estado que perpetra un xenocidio contra o pobo palestino.

Nós continuaremos alzando a voz, berrando alto e claro: Desde o río ata o mar, Palestina vencerá.

Na Asemblea de Investigadoras de Compostela defendemos unha investigación ao servizo do ben común, da xustiza social e da paz. Por iso, opoñémonos á participación da universidade en proxectos con fins militares ou vinculados á industria da defensa, así como á súa promoción desde os órganos institucionais.

Neste sentido, rexeitamos a difusión e fomento de convocatorias coma a que foi enviada ao persoal investigador da USC o pasado 23 de abril, pola Vicerreitoría de Política Científica.

Esta convocatoria do Ministerio de Defensa tiña como finalidade explícita “impulsar a realización de actividades de fomento e difusión da cultura da defensa”, promovendo unha visión da defensa como garante da seguridade e do benestar nacional, e propoñendo que a sociedade “coñeza, valore e se identifique coas Forzas Armadas” e co seu “esforzo solidario”.

Na AIC temos outra visión do interese xeral. Mentres que o goberno do Estado prevé o aumento do gasto militar até o 3% do PIB, o investimento en I+D a nivel estatal foi do 1,49% no 2023 (do cal o investimento público foi apenas un 0,65%), sendo o obxectivo para 2027 do 2,12%, que mesmo así segue por debaixo do militar. É preocupante ver como o financiamento público se orienta cara a fins militares.

Ademais, a USC recolle nos seus Estatutos que a universidade potenciará unha educación “baseada nos principios democráticos, a defensa da paz e dos dereitos humanos” (art. 4.1.a), así como que “non colaborará no desenvolvemento de proxectos con fins armamentísticos ou bélicos” (art. 4.9).

Con este espírito, a AIC impulsou unha proposta que foi aprobada polo Claustro da USC o pasado 15 de maio, co seguinte contido:

1. O Claustro da USC manifesta o seu rexeitamento á participación da universidade en proxectos de investigación con fins militares ou vinculados á industria armamentística, independentemente da súa orixe (europea, estatal ou doutros organismos).
2. Instamos aos órganos de goberno da USC a establecer mecanismos que garantan a orientación ética, civil e socialmente responsable da actividade investigadora da universidade, con criterios de transparencia e coherencia cos seus principios estatutarios.
3. Instamos aos órganos de goberno da USC a non difundir convocatorias con fins militares ou armamentísticos.

Porén, só catro días despois da aprobación deste acordo, o 19 de maio, foi de novo difundido institucionalmente o programa de financiamento Horizon Europe Work Programme 2025 – Cluster 3: Civil Security for Society. A pesar de que se presenta como un programa de seguridade civil, inclúe epígrafes que requiren da participación de corpos policiais e outras axencias de seguridade, promoven tecnoloxías de uso dual (civil e militar), establecen sinerxías explícitas co European Defence Fund (un fondo especificamente militar) e contempla proxectos clasificados como “security-sensitive topics”, vinculados a intereses estratéxicos ou militares.

Consideramos que esta nova difusión contravén o acordo adoptado polo Claustro e instamos aos órganos de goberno da USC a que garantan o seu cumprimento efectivo.

Desde a AIC queremos máis financiamento para a investigación, a formación e a cultura, e menos para o belicismo, o militarismo e a desmemoria.